De roep om herindustrialisering klinkt luid in de Verenigde Staten. Politici als Donald Trump en Joe Biden beloven banen terug te halen uit China, fabrieken nieuw leven in te blazen en de Amerikaanse middenklasse weer perspectief te geven. Maar hoe realistisch is dat eigenlijk? In zijn boek Behind the Curve: Can Manufacturing Still Provide Inclusive Growth? laat econoom Robert Z. Lawrence zien waarom herindustrialisering misschien niet het wondermiddel is waarop velen hopen.

🔩 Het idee achter herindustrialisering

Decennialang vormde de industriële sector het hart van de Amerikaanse economie. In steden als Detroit en Pittsburgh werkten miljoenen Amerikanen in fabrieken, vaak zonder diploma maar met uitzicht op een stabiel inkomen. Sinds de jaren tachtig is dat beeld drastisch veranderd. Banen verdwenen naar lagelonenlanden of werden overgenomen door machines. De roep om herindustrialisering is dus begrijpelijk: het is een verlangen naar zekerheid en waardigheid in werk.

📉 Maar de cijfers vertellen een ander verhaal

Lawrence maakt in zijn boek korte metten met het idee dat industriële werkgelegenheid eenvoudig kan worden hersteld. Zijn belangrijkste conclusies:

  • De afname van industriële banen is een wereldwijd fenomeen. Zelfs landen die veel exporteren en hun industrie relatief goed beschermen, zoals Duitsland of China, zien het aandeel industriële werkgelegenheid inkrimpen.
  • Technologie is een grotere boosdoener dan globalisering. Door automatisering en robotisering kunnen fabrieken met steeds minder mensen produceren. Zelfs als productie terugkomt naar de VS, zullen die fabrieken weinig nieuwe banen opleveren.
  • Consumenten geven hun geld steeds vaker uit aan diensten. Naarmate mensen rijker worden, groeit de vraag naar zorg, onderwijs, horeca en digitale diensten – sectoren waar de industrie nauwelijks aan bijdraagt.

🏗️ Kan industrieel beleid het tij keren?

De Amerikaanse overheid investeert miljarden in infrastructuur en groene technologie. Ook worden bedrijven gelokt met belastingvoordelen om in de VS te produceren. Maar volgens Lawrence is dat beleid vaak duur en weinig effectief. Het leidt zelden tot grootschalige, inclusieve werkgelegenheid. Een fabriek openen is één ding; voldoende betaalbare, relevante banen creëren is iets anders.

Bovendien leidt een te sterke focus op industrie al snel tot politieke scheefgroei. Regio’s waar de dienstensector dominant is – vaak stedelijke, diverse gebieden – kunnen zich benadeeld voelen door beleid dat vooral gericht is op industriële regio’s.

🤖 En dan is er nog AI…

Terwijl de industrie moeite heeft om mensen aan het werk te zetten, begint een nieuwe uitdaging zich aan te dienen: kunstmatige intelligentie. Waar automatisering voorheen vooral fabrieksbanen raakte, bedreigt AI nu ook zogeheten “white collar jobs” – denk aan administratief werk, juridische ondersteuning, marketing of zelfs medische analyses. Dat maakt het vraagstuk van inclusieve groei nog urgenter: waar blijven de banen die brede lagen van de bevolking kunnen dragen?

🔄 Van sectorbeleid naar mensenbeleid

Lawrence pleit voor een koerswijziging. In plaats van vast te houden aan een nostalgisch ideaal van industriële bloei, zouden beleidsmakers moeten investeren in mensen:

  • Bied omscholing aan voor wie zijn baan verliest.
  • Investeer in levenslang leren en digitale vaardigheden.
  • Zorg voor een sociaal vangnet dat niet stigmatiserend is maar ondersteunt.
  • Verspreid investeringen over regio’s en sectoren, zodat de economie veerkrachtiger wordt.

📌 Conclusie

De droom van herindustrialisering spreekt tot de verbeelding, maar de economische realiteit is weerbarstig. Het boek Behind the Curve maakt duidelijk dat het tijd is om die realiteit onder ogen te zien. Niet door het verleden te willen herhalen, maar door na te denken over de toekomst: welke rol speelt werk nog in een tijd van AI, globalisering en technologische disruptie – en hoe zorgen we ervoor dat iedereen daarin mee kan?

💬 Heb je een specifieke vraag over het kopen van een woning in het buitenland? De informatie op deze website is algemeen, maar jouw situatie is uniek. Stuur gerust een e-mail naar info@affidata.nl – ik help je graag verder!