In 2023 werd in de regio Trento een jogger gedood door een beer. Dat zet je wel even aan het denken als enthousiast wandelaar en langeafstandsfietser. Naast het risico van een ontmoeting met een beer kun je in Italië, net als in Nederland, ook wolven tegenkomen. Nu ik de mogelijkheden onderzoek om voor langere tijd in Italië te gaan wonen, lijkt het me verstandig om eens te kijken of deze dieren echt een risico vormen en om welke Italiaanse regio’s het eigenlijk gaat.
Beren in Italië: Waar en Hoe Groot is het Risico?
In Nederland denken we bij beren vooral aan verre landen zoals Canada of Scandinavië, maar in Italië komen ze wel degelijk voor. De Marsicaanse bruine beer (Ursus arctos marsicanus) leeft in Midden-Italië, vooral in het Abruzzo, Lazio en Molise Nationaal Park. Dit is een zeldzame ondersoort van de Europese bruine beer, waarvan er nog maar 60 tot 70 exemplaren in het wild leven.
Daarnaast zijn er in Noord-Italië, met name in de regio Trentino-Alto Adige, Euraziatische bruine beren (Ursus arctos arctos). Deze populatie is gegroeid door een herintroductieprogramma dat eind jaren ‘90 werd opgezet. Momenteel leven er naar schatting 100 tot 120 beren in de regio. Het was in deze regio dat in 2023 een jogger werd aangevallen en gedood door een beer – een tragisch, maar zeldzaam voorval.
Zijn Beren Gevaarlijk?
Over het algemeen vermijden beren contact met mensen. Toch zijn er een paar situaties waarin een ontmoeting risicovol kan zijn:
- Moeders met jongen: Een berin met jongen is extra beschermend en kan agressief reageren als ze zich bedreigd voelt.
- Verrassingseffect: Als een beer plots wordt geconfronteerd met een mens zonder mogelijkheid om zich terug te trekken, kan hij aanvallen.
- Voedselsituaties: In gebieden waar mensen afval achterlaten, kunnen beren eraan wennen om voedsel te zoeken bij campings of dorpen.
Wat Kun Je Doen om Een Beer te Vermijden?
- Maak lawaai tijdens het wandelen of fietsen, zodat de beer je van tevoren opmerkt.
- Blijf op de officiële paden en loop niet door dichte bossen of struikgewas.
- Geen voedsel laten rondslingeren – dat trekt wilde dieren aan.
- Bij een ontmoeting: loop langzaam achteruit, maak geen onverwachte bewegingen en ga nooit rennen (dit kan een jachtinstinct opwekken).
Wolven in Italië: Waar Komen Ze Voor?
Wolven zijn in Italië een succesverhaal van natuurherstel. Waar ze in de jaren ‘70 bijna verdwenen waren, leven er nu naar schatting 3.000 wolven verspreid over heel Italië. De Italiaanse wolf (Canis lupus italicus) komt vooral voor in:
- De Apennijnen (Midden- en Zuid-Italië)
- De Alpen, vooral in Piemonte, Ligurië en Trentino-Alto Adige
Zijn Wolven Gevaarlijk?
Anders dan sprookjes je doen geloven, zijn wolven in Europa over het algemeen niet gevaarlijk voor mensen. Er zijn geen gedocumenteerde gevallen van dodelijke aanvallen op mensen in Italië. Ze mijden mensen en jagen vooral op herten, everzwijnen en vee.
Wolven kunnen echter overlast veroorzaken voor veehouders, waardoor er soms spanning is tussen natuurbehoud en de landbouwsector. In sommige regio’s wordt geëxperimenteerd met elektrische omheiningen en waakhonden om schapen en geiten te beschermen.
Regio’s met Beren en Wolven in Italië
Wil je langere tijd in Italië wonen en veel de natuur in trekken? Dan is het handig om te weten waar deze dieren leven.
| Dier | Regio’s waar ze voorkomen |
|---|---|
| Bruine beer | Trentino-Alto Adige, Abruzzo, Lazio, Molise |
| Wolf | Apennijnen (Toscane, Umbrië, Abruzzo, Calabrië), Alpen (Piemonte, Trentino, Ligurië) |
In de meeste andere regio’s zijn deze dieren afwezig of uiterst zeldzaam.
Conclusie: Hoe Groot is het Werkelijke Risico?
Voor wie veel wandelt of fietst in de natuur, is de kans op een ontmoeting met een wolf of beer zeer klein. Wolven vormen vrijwel geen enkel gevaar voor mensen, en beren vermijden mensen in de meeste gevallen. Toch is het verstandig om bewust te zijn van de risico’s en de juiste voorzorgsmaatregelen te nemen.
Wil je onbezorgd genieten van de natuur in Italië? Dan is het vooral een kwestie van je goed informeren, voorbereid zijn en genieten van het prachtige landschap – mét of zonder wilde dieren.