Ik ben in de jaren tachtig van de vorige eeuw begonnen als IT’er bij Wehkamp. Ik was gestopt met mijn studie Slavistiek aan de Rijksuniversiteit Groningen en had via het Arbeidsbureau een spoedcursus Cobol programmering gevolgd. Samen met een aantal andere gesjeesde academici. Na de cursus kon ik aan de slag bij Wehkamp in Zwolle. Bij Wehkamp draaide alle software op een ouderwets maar degelijk Mainframe. Als je code ging kloppen dan liep je naar een van de terminals toe die verbonden waren met het Mainframe. Al het werk speelde zich of in de kantoorkolos aan de Meeuwenlaan, Je kon niet inloggen van huis uit. Applicatie beheerders werden bij storingen uit bed gebeld en moesten ’s nachts op de fiets of met een taxi naar het hoofdkantoor. Waarom vertel ik dit allemaal ? Ik lees zojuist in de krant dat men zich in Zuid-Afrika begint te verzetten tegen al die West-Europese IT’ers die gedurende de wintermaanden afreizen naar Zuid-Afrika om van daaruit te werken voor een of andere Europese of Amerikaanse werkgever. Het leven is goedkoper in Zuid-Afrika en de temperaturen zijn aangenaam. Daar konden wij destijds bij Wehkamp niet van dromen. Wij waren al verguld met een eigen PC waarmee we konden inloggen op het Mainframe. In dit artikel gaan we kijken naar wat de gevolgen zijn van deze exodus van ICT’er naar Zuid-Afrika.

De impact van buitenlandse IT’ers op de woningmarkt in Kaapstad

De opkomst van remote werken heeft ertoe geleid dat steeds meer IT-professionals ervoor kiezen om vanuit het buitenland te werken voor West- en Noord-Europese bedrijven. Hoewel dit flexibiliteit en kostenvoordelen biedt voor zowel werknemers als werkgevers, brengt deze trend ook uitdagingen met zich mee, met name voor de lokale woningmarkt in populaire bestemmingen. Een goed voorbeeld hiervan is Kaapstad, waar de toestroom van buitenlandse IT’ers steeds meer weerstand oproept.

Kaapstad als gewilde bestemming voor IT’ers

Kaapstad heeft zich de afgelopen jaren ontpopt als een aantrekkelijke bestemming voor buitenlandse remote werkers. De stad biedt:

• Aangenaam weer – Terwijl het in Europa winter is, geniet men in Kaapstad van zonnige zomers.
• Relatief lage kosten van levensonderhoud – Voor veel West-Europeanen is wonen in Kaapstad aanzienlijk goedkoper dan in hun thuisland, waardoor hun koopkracht stijgt.
• Goed ontwikkelde infrastructuur – Kaapstad biedt een redelijke internetverbinding en coworking spaces, wat remote werken vergemakkelijkt.
• Actieve expatgemeenschap – Buitenlandse werknemers vinden gemakkelijk aansluiting bij andere digital nomads, wat de aantrekkingskracht van de stad vergroot.

Door deze voordelen zijn veel IT’ers en andere digitale nomaden neergestreken in de stad, vaak voor enkele maanden per jaar. Hun aanwezigheid heeft echter een onbedoelde keerzijde: de druk op de woningmarkt.

Druk op de woningmarkt

Door de grote toestroom van goedverdienende buitenlandse werknemers zijn de huurprijzen in Kaapstad de afgelopen jaren fors gestegen. Dit heeft enkele belangrijke gevolgen:

• Hogere huurprijzen: Veel verhuurders geven de voorkeur aan buitenlandse huurders die bereid zijn hogere prijzen te betalen. Hierdoor worden de huren opgedreven, waardoor veel lokale bewoners moeite hebben om een betaalbare woning te vinden.
• Korte termijn verhuur prevaleert: Door de stijgende vraag naar tijdelijke huisvesting zetten veel huiseigenaren hun woningen in voor de korte termijnverhuur via platforms zoals Airbnb, in plaats van langdurige verhuur aan lokale inwoners. Dit verkleint het beschikbare aanbod van woningen voor Zuid-Afrikanen.
• Verdringing van lokale bewoners: In populaire wijken zoals Camps Bay, Sea Point en Woodstock hebben steeds meer Zuid-Afrikanen moeite om er te blijven wonen, doordat huurprijzen sneller stijgen dan hun lonen.

Lokale weerstand groeit

De groeiende woningcrisis in Kaapstad heeft geleid tot toenemende frustratie onder de lokale bevolking. Sommige Zuid-Afrikaanse politici en belangengroepen pleiten voor strengere regels op de verhuurmarkt om ervoor te zorgen dat woningen niet uitsluitend beschikbaar zijn voor buitenlandse remote werkers en toeristen.

Daarnaast zijn er initiatieven om de bouw van betaalbare woningen te stimuleren en beleid te ontwikkelen dat lokale bewoners beschermt tegen buitensporige huurverhogingen.

Mogelijke oplossingen

Om de negatieve impact van buitenlandse IT’ers op de woningmarkt in Kaapstad te beperken, kunnen beleidsmakers enkele maatregelen overwegen:

• Regulering van de huurmarkt – Beperkingen op korte termijn verhuur en strengere regels voor huurprijsstijgingen kunnen lokale huurders beter beschermen.
• Belastingmaatregelen – Extra belastingen voor verhuurders die uitsluitend aan buitenlandse werknemers verhuren, kunnen helpen om de markt toegankelijker te maken voor lokale bewoners.
• Investeren in betaalbare woningen – Door de bouw van sociale en betaalbare woningen te stimuleren, kan de druk op de markt verlicht worden.

Conclusie

De komst van buitenlandse IT’ers en remote werkers naar Kaapstad heeft economische voordelen, maar ook nadelige gevolgen, vooral voor de woningmarkt. Hoewel deze professionals bijdragen aan de lokale economie, zorgen hun hogere koopkracht en voorkeur voor korte termijn huurwoningen ervoor dat veel lokale bewoners moeite hebben om een betaalbare woning te vinden. Overheden en beleidsmakers zullen op zoek moeten gaan naar een evenwicht, zodat zowel lokale inwoners als buitenlandse professionals kunnen profiteren van de voordelen die de stad biedt.