Ik ben afgelopen oktober 65 jaar geworden. Ik ben nog niet officieel met pensioen. Daar moet ik nog een iets minder dan twee jaar op wachten. Ik ben wel aan het nadenken of ik straks niet ga rentenieren in Zuid-Europa. Ik heb de afgelopen jaren een hekel gekregen aan de herfst- en wintermaanden in Nederland en voel er veel voor om in ieder geval de wintermaanden in Zuid-Europa door te brengen. Om goed voorbereid te zijn, wil ik mij verdiepen in allerlei aspecten van het leven in Zuid-Europa. In dit artikel onderzoek ik wat je als gepensioneerde moet regelen als je definitief naar Italië verhuist.
1. Inschrijving en Verblijfsstatus in Italië
Als EU-burger heb je het recht om vrij in Italië te wonen. Maar als je langer dan 90 dagen per jaar in Italië verblijft, moet je je officieel inschrijven als inwoner (residenza). Dit doe je bij de gemeente (comune) waar je gaat wonen.
Wat heb je nodig om je in te schrijven?
✔ Een geldig paspoort of ID-kaart
✔ Bewijs van huisvesting (huurcontract of eigendomsakte)
✔ Bewijs van een stabiel pensioeninkomen (bijvoorbeeld AOW, aanvullend pensioen)
✔ Bewijs van zorgverzekering of toegang tot het Italiaanse zorgstelsel
Bij de inschrijving ontvang je een “Certificato di Residenza”, waarmee je officieel inwoner wordt. Dit is nodig voor belastingzaken en toegang tot gezondheidszorg.
2. Belastingplicht en Pensioeninkomen
Zodra je in Italië woont en daar meer dan 183 dagen per jaar verblijft, word je Italiaans belastingplichtig. Dit betekent dat je belasting betaalt in Italië, ook over je Nederlandse pensioen.
✔ AOW en pensioen uit Nederland worden in Italië belast, niet in Nederland (dankzij het belastingverdrag tussen beide landen).
✔ Pensioenuitkeringen van Nederlandse pensioenfondsen of lijfrentes vallen onder het Italiaanse belastingstelsel.
✔ Italië heeft progressieve inkomstenbelasting (IRPEF), variërend van 23% tot 43%, afhankelijk van je inkomen.
Belastingvoordelen voor gepensioneerden
Sommige regio’s in Zuid-Italië (zoals Sicilië, Calabrië en Sardinië) bieden een speciaal belastingtarief van 7% over pensioeninkomen voor de eerste 10 jaar. Voorwaarden:
✔ Je mag de afgelopen 5 jaar niet in Italië hebben gewoond.
✔ Je moet je vestigen in een kleine gemeente (minder dan 20.000 inwoners).
Dit belastingvoordeel kan een groot financieel verschil maken als je naar Italië verhuist.
3. Ontvangst van je Pensioen in Italië
Je Nederlandse pensioen wordt gewoon doorbetaald als je in Italië woont. Je kunt je AOW en aanvullend pensioen laten storten op je Italiaanse bankrekening of op je Nederlandse rekening laten staan.
✔ AOW wordt uitbetaald door de Sociale Verzekeringsbank (SVB) en kan naar een buitenlandse rekening worden overgemaakt.
✔ Pensioenuitkeringen van pensioenfondsen kunnen ook naar een Italiaanse bankrekening worden overgemaakt.
Let op: Banken rekenen vaak kosten bij overboekingen naar het buitenland. Overweeg een rekening bij een internationale bank zoals Wise of N26 om wisselkoersverliezen te minimaliseren.
4. Gezondheidszorg in Italië als Gepensioneerde
Als gepensioneerde in Italië heb je recht op medische zorg via het Servizio Sanitario Nazionale (SSN), het openbare zorgstelsel.
✔ Je kunt je inschrijven bij de lokale gezondheidsautoriteit (ASL) en een huisarts kiezen.
✔ Spoedeisende zorg en ziekenhuisbezoeken zijn meestal gratis, maar sommige behandelingen vereisen een eigen bijdrage (ticket sanitario).
✔ Wachttijden voor specialisten kunnen lang zijn in het publieke systeem.
Alternatief: Particuliere Zorgverzekering
Veel expats kiezen ervoor om een aanvullende particuliere zorgverzekering af te sluiten om snellere toegang tot specialisten en privéklinieken te krijgen. Kosten liggen meestal tussen €100 en €250 per maand, afhankelijk van de dekking.
✔ EHIC-kaart (Europese Zorgpas) kan nuttig zijn voor de eerste maanden na verhuizing, maar geeft geen volledige dekking.
5. Wonen en een Huis Kopen in Italië
Wil je een huis kopen in Italië? Het proces is anders dan in Nederland en vereist extra stappen:
✔ Notariële kosten en belastingen kunnen oplopen tot 10% van de aankoopprijs.
✔ Je hebt een Codice Fiscale (Italiaans fiscaal nummer) nodig om een huis te kopen.
✔ Sommige regio’s bieden belastingvoordelen bij eerste woningbezit (prima casa regeling).
Een alternatief is huren. Huurprijzen variëren sterk per regio:
- Milaan of Rome: €1.200 – €2.000 per maand
- Middelgrote steden (Florence, Bologna, Turijn): €800 – €1.500 per maand
- Zuid-Italië of kleinere dorpen: €400 – €800 per maand
6. Italiaanse Bankrekening en Financiën
Voor dagelijkse betalingen in Italië is een Italiaanse bankrekening handig. Openen kan eenvoudig met een Codice Fiscale.
✔ Gebruik internationale banken zoals Wise of N26 om voordelig geld over te maken.
✔ Houd rekening met wisselkoersen en overboekingskosten als je pensioen op een Nederlandse rekening blijft staan.
7. Auto en Rijbewijs in Italië
✔ Je Nederlandse rijbewijs is geldig in Italië, maar na twee jaar officieel verblijf moet je het omwisselen voor een Italiaans rijbewijs via de Motorizzazione Civile.
✔ Als je een auto vanuit Nederland invoert, moet je deze binnen 60 dagen registreren en voorzien van Italiaanse kentekenplaten. Dit kan een tijdrovend proces zijn en sommige expats kiezen ervoor om een auto in Italië te kopen.
8. Belangrijke Formaliteiten en Sociale Zekerheid
✔ Huur- en zorgtoeslag vervallen zodra je officieel uit Nederland vertrekt.
✔ Je blijft recht houden op je AOW, maar je moet dit jaarlijks bewijzen via een “Bewijs van in leven zijn” (Attestazione di esistenza in vita), dat je bij de SVB moet indienen.
Conclusie: Is rentenieren in Italië een goed idee voor een gepensioneerde?
Ja! Italië biedt een betaalbaar en aangenaam leven voor gepensioneerden, met:
✔ Een mild klimaat en lagere kosten van levensonderhoud dan Nederland.
✔ Een goed openbaar gezondheidszorgsysteem, met de mogelijkheid tot particuliere zorg.
✔ Interessante belastingvoordelen in Zuid-Italië voor gepensioneerden.
⚠ Belastingplicht en pensioenoverdracht zijn belangrijke aandachtspunten bij emigratie. Een goede voorbereiding en eventueel advies van een Italiaans belastingadviseur kunnen problemen voorkomen.
Wil je definitief verhuizen? Breng eerst langere periodes door in verschillende regio’s, zodat je zeker weet waar je je wilt vestigen. Italië kan een fantastische plek zijn om te rentenieren, mits je alles goed regelt!