Ik heb onlangs een reeks artikelen geschreven over het nut van een waterkelder of cisterne bij je tweede huis in het buitenland. Het idee achter de waterkelder is dat je hier in de wintermaanden regenwater in kunt opvangen. Waterkelders vind je vooral in kustgebieden waar het grondwater te zout is en daardoor niet bruikbaar. In het binnenland kun je overwegen om grondwater te gebruiken, maar dit brengt ook nadelen met zich mee, zoals uitputting van de watervoorraad of kwaliteitsproblemen.

In dit artikel bespreken we specifiek de situatie in Frankrijk, waar de vraag naar grondwater toeneemt door landbouw, toerisme en klimaatverandering. Een eigen waterput kan een oplossing zijn, maar is niet in alle regio’s even eenvoudig of duurzaam.

---

De afnemende grondwatervoorraad in Frankrijk

Frankrijk kent een gevarieerd klimaat en diverse landschappen, wat betekent dat de beschikbaarheid van grondwater sterk verschilt per regio. De afgelopen jaren neemt de druk op de grondwatervoorraad toe door toenemende droogte en intensief watergebruik.

• Provence en de Côte d’Azur: Door de combinatie van warme zomers, toerisme en wijnbouw is de vraag naar water hier enorm. Grondwaterstanden dalen, en in sommige gebieden zijn er al beperkingen op het gebruik van water uit putten.
• Languedoc-Roussillon: Deze regio kent regelmatig periodes van droogte, wat leidt tot lagere grondwaterniveaus. Waterputten kunnen in droge maanden minder water leveren of volledig opdrogen.
• Dordogne en Nouvelle-Aquitaine: Hoewel deze regio’s niet direct kampen met extreme droogte, wordt grondwater steeds vaker gebruikt voor irrigatie, waardoor het waterpeil langzaam daalt.
• Corsica: Net als veel andere Zuid-Europese eilanden is het grondwater hier schaars en moet men vaak vertrouwen op regenwateropvang of wateraanvoer per schip.

Vergunningen en regelgeving voor waterputten in Frankrijk

Wie overweegt een eigen waterput te slaan in Frankrijk, moet rekening houden met de regelgeving die per regio kan verschillen.

• Vergunning nodig?
  • Voor kleine waterputten (minder dan 10 meter diep) is in veel gevallen geen vergunning vereist, maar wel een melding bij de gemeente (mairie).
  • Voor diepere putten of voor gebruik van grote hoeveelheden water is vaak een vergunning nodig, die wordt beoordeeld door de Direction Régionale de l’Environnement, de l’Aménagement et du Logement (DREAL).
  • In beschermde natuurgebieden kunnen strenge beperkingen gelden op het gebruik van grondwater.
• Juridische verplichtingen
  • Putwater mag in veel gevallen niet direct worden aangesloten op het openbare waternet.
  • Regelmatige wateranalyses kunnen verplicht zijn als het water voor consumptie wordt gebruikt.

Waterkwaliteit in Franse regio’s

Niet al het grondwater in Frankrijk is geschikt voor huishoudelijk gebruik. Dit hangt af van de regio:

• Kustgebieden (bijv. Provence, Languedoc-Roussillon): Hier kan verzilting een probleem zijn, wat betekent dat het grondwater te zout is om te gebruiken.
• Landbouwgebieden (bijv. Dordogne, Charente, Aquitaine): Hier kunnen pesticiden en meststoffen het grondwater vervuilen. Het is essentieel om het water te laten testen voordat het gebruikt wordt.
• Berggebieden (bijv. Pyreneeën, Alpen, Massif Central): Hier is het grondwater vaak van hoge kwaliteit, maar de beschikbaarheid kan per seizoen verschillen.

Kosten en onderhoud van een waterput in Frankrijk

Het slaan van een waterput in Frankrijk kan variëren in prijs, afhankelijk van de diepte en de benodigde installatie:

• Kosten van het boren
  • Ondiepe waterput (tot 10 meter): €5.000 – €10.000
  • Diepe waterput (meer dan 30 meter): €15.000 – €30.000
• Onderhoudskosten
  • Wateranalyse: €100 – €500 per jaar, afhankelijk van de testfrequentie.
  • Pompsysteem en filters: €500 – €2.000 per jaar, afhankelijk van de grootte en filteringstechnologie.
  • Elektriciteitskosten voor de pomp: Afhankelijk van de diepte en het gebruik.

Duurzaamheid en impact op het milieu

Frankrijk heeft steeds vaker te maken met droogte en watertekorten. Het massaal boren van nieuwe waterputten kan bijdragen aan verdere uitputting van de grondwatervoorraad. In sommige regio’s is dit al een probleem:

• In de Provence en Languedoc moeten landbouwers in droge zomers soms stoppen met het gebruiken van hun waterputten, omdat de waterstand te laag is.
• In kustgebieden neemt de verzilting toe, waardoor waterputten onbruikbaar worden.
• In rurale gebieden kan overmatig grondwatergebruik leiden tot schade aan ecosystemen en drinkwatervoorraden.

Het is daarom verstandig om een waterput te combineren met andere waterbesparende maatregelen, zoals regenwateropvang of efficiëntere irrigatiesystemen.

Zijn er subsidies beschikbaar voor een waterput in Frankrijk?

Frankrijk verstrekt over het algemeen geen subsidies voor het boren van nieuwe waterputten, omdat dit de druk op grondwater kan verergeren. Wel zijn er financiële regelingen voor duurzamer watergebruik:

• Subsidies voor regenwateropvang: Sommige regio’s, zoals Occitanie en Nouvelle-Aquitaine, bieden steun voor de installatie van regenwateropvangsystemen.
• Stimuleringsregelingen voor waterzuivering: In sommige departementen zijn subsidies beschikbaar voor de aanschaf van waterfilters en zuiveringsinstallaties.
• Belastingvoordelen voor duurzame wateroplossingen: Sommige eco-renovatieprogramma’s bieden belastingaftrek voor installaties die helpen water te besparen.

Conclusie

Een eigen waterput bij je tweede huis in Frankrijk kan een nuttige en praktische oplossing zijn, maar het is geen garantie voor een onuitputtelijke waterbron. Door toenemende droogte en overmatig watergebruik neemt de druk op grondwater toe, en in sommige regio’s kunnen waterputten zelfs opdrogen.

Wie overweegt een waterput te slaan, moet goed onderzoek doen naar de beschikbaarheid en kwaliteit van grondwater in de regio. Daarnaast is het raadzaam om te kijken naar alternatieve en duurzame oplossingen, zoals regenwateropvang, efficiënte irrigatie en waterzuivering. Door slim met water om te gaan, kun je niet alleen de kosten beperken, maar ook bijdragen aan verantwoord watergebruik in Frankrijk.