Ik heb onlangs een reeks artikelen geschreven over het nut van een waterkelder of cisterne bij je tweede huis in het buitenland. Het idee achter de waterkelder is dat je hier in de wintermaanden regenwater in kunt opvangen. Waterkelders vind je vooral in kustgebieden waar het grondwater te zout is en daardoor niet bruikbaar. In het binnenland kun je overwegen om grondwater te gebruiken, maar dit brengt ook nadelen met zich mee, zoals uitputting van de watervoorraad of kwaliteitsproblemen.
In dit artikel bespreken we specifiek de situatie in Marokko, een land dat al lange tijd kampt met watertekorten. Door klimaatverandering, intensieve landbouw en een groeiende bevolking neemt de druk op waterbronnen toe. Een eigen waterput kan een oplossing zijn, maar is niet in alle regio’s een duurzame of haalbare keuze.
De afnemende grondwatervoorraad in Marokko
Marokko heeft een droog en warm klimaat, met extreme verschillen in neerslag per regio. De afgelopen jaren zijn periodes van droogte langer en heviger geworden, en de grondwatervoorraad wordt steeds sneller uitgeput door menselijke activiteit. De situatie verschilt sterk per regio:
- Marrakech en het binnenland
De regio rond Marrakech is een van de droogste gebieden van Marokko. Veel water komt uit ondergrondse reservoirs, maar deze raken steeds sneller leeg. De stad heeft de afgelopen jaren al strikte waterbeperkingen moeten invoeren. - Atlasgebergte
In de hoger gelegen gebieden is er meer regenval en smeltwater van sneeuw, wat de grondwatervoorziening kan aanvullen. Toch worden veel natuurlijke waterbronnen steeds minder betrouwbaar door afnemende neerslag. - Souss-Massa (Agadir en omgeving)
Deze regio heeft te maken met een afnemende grondwatervoorraad door intensieve landbouw, vooral citrus- en avocadoplantages. In sommige gebieden is het boren van nieuwe waterputten aan strikte regels gebonden. - Sahara en Zuid-Marokko
In deze regio’s is water extreem schaars. Veel woestijngebieden zijn afhankelijk van watertransport of oude ondergrondse kanalen (zoals de khettara). Grondwater is vaak diep en moeilijk te winnen. - Kustgebieden (Casablanca, Rabat, Tanger)
In sommige kustgebieden is het grondwater verzilt door overmatig gebruik, wat betekent dat een waterput geen bruikbare oplossing is.
Vergunningen en regelgeving voor waterputten in Marokko
Het boren van een waterput in Marokko is streng gereguleerd en kan per regio verschillen.
- Vergunningen
- In de meeste regio’s is een vergunning nodig voor het boren van een waterput, zelfs voor particulier gebruik.
- Grote waterputten moeten worden goedgekeurd door het Marokkaanse Ministerie van Water en Milieu.
- In sommige gebieden, zoals Souss-Massa en Marrakech, geldt een verbod op nieuwe waterputten vanwege de afnemende grondwatervoorraad.
- Registratieplicht
- Alle waterputten moeten officieel worden geregistreerd, en watergebruik wordt in sommige regio’s gecontroleerd om overexploitatie te voorkomen.
- In droge regio’s moeten watergebruikers soms extra heffingen betalen om waterbeheer te ondersteunen.
Waterkwaliteit in Marokkaanse regio’s
Niet al het grondwater in Marokko is geschikt voor huishoudelijk gebruik:
- Binnenland en woestijngebieden: Hier is het grondwater vaak schaars en kan het hoge concentraties mineralen en zouten bevatten.
- Kustgebieden: Door overmatig watergebruik kan grondwater verzilten, wat het onbruikbaar maakt voor consumptie en irrigatie.
- Landbouwgebieden (bijv. Souss-Massa, Marrakech, Fez): Hier kan het grondwater vervuild zijn met pesticiden en meststoffen.
Regelmatige testen en filtratiesystemen zijn noodzakelijk om het water veilig te gebruiken.
Kosten en onderhoud van een waterput in Marokko
De kosten voor het boren van een waterput in Marokko hangen af van de diepte en de locatie:
- Kosten van het boren
- Ondiepe waterput (tot 10 meter): €3.000 – €7.000
- Middeldiepe waterput (10-30 meter): €8.000 – €15.000
- Diepe waterput (meer dan 30 meter): €15.000 – €30.000
- Onderhoudskosten
- Wateranalyse: €50 – €300 per jaar, afhankelijk van de testfrequentie.
- Pompsysteem en filters: €300 – €1.500 per jaar, afhankelijk van de grootte en filteringstechnologie.
- Elektriciteitskosten voor de pomp: Afhankelijk van de diepte en het gebruik.
Duurzaamheid en impact op het milieu
Marokko heeft de afgelopen jaren extreme watertekorten gekend. Dit heeft geleid tot nieuwe maatregelen om watergebruik te reguleren en verspilling tegen te gaan. Het boren van nieuwe waterputten draagt bij aan de problemen als er geen duurzame aanpak wordt gevolgd.
- Daling van de grondwaterstand
In regio’s zoals Marrakech en Agadir raken ondergrondse waterreserves snel uitgeput, waardoor waterputten steeds dieper moeten worden. - Verzilting
In kustgebieden kan het onttrekken van te veel grondwater leiden tot binnendringend zeewater, waardoor putten onbruikbaar worden. - Uitdroging van traditionele waterbronnen
In sommige gebieden, zoals het Atlasgebergte, kunnen overmatig gebruikte waterputten natuurlijke bronnen en beken laten opdrogen.
Veel Marokkaanse regio’s moedigen daarom alternatieve wateroplossingen aan, zoals regenwateropvang en efficiëntere irrigatiesystemen.
Zijn er subsidies beschikbaar voor een waterput in Marokko?
De Marokkaanse overheid verstrekt over het algemeen geen subsidies voor het slaan van nieuwe waterputten, omdat dit de druk op grondwater kan vergroten. Wel zijn er initiatieven voor duurzaam watergebruik:
- Subsidies voor regenwateropvang: Sommige dorpen en regio’s ontvangen steun om regenwaterreservoirs aan te leggen.
- Stimuleringsmaatregelen voor waterbesparing: In landbouwgebieden zijn er subsidies voor waterbesparende technologieën, zoals druppelirrigatie.
- Internationale steunprogramma’s: De EU en andere internationale organisaties financieren waterbeheerprojecten in droge gebieden van Marokko.
Conclusie
Een eigen waterput bij je tweede huis in Marokko kan een nuttige oplossing zijn, maar het is geen garantie voor een stabiele watervoorziening. In sommige regio’s raken grondwatervoorraden uitgeput en nemen verziltingsproblemen toe.
Wie overweegt een waterput te slaan, moet goed onderzoek doen naar de lokale regelgeving en de beschikbaarheid van water in de regio. In veel gevallen kunnen alternatieve en duurzame oplossingen, zoals regenwateropvang en efficiënte irrigatiesystemen, een beter en toekomstbestendiger alternatief zijn.