🏡 Wat zijn Freehold en Leasehold?
In Groot-Brittannië bestaan er twee belangrijke vormen van eigendom voor woningen: freehold en leasehold. Deze termen bepalen niet alleen de rechten van de eigenaar, maar ook de financiële verplichtingen die aan het bezit van een woning zijn verbonden.
- Freehold betekent dat iemand zowel de woning als de grond waarop deze staat volledig in eigendom heeft. De eigenaar is verantwoordelijk voor het onderhoud en hoeft geen jaarlijkse vergoedingen aan een andere partij te betalen.
- Leasehold daarentegen houdt in dat een koper enkel het recht koopt om een woning te bezitten gedurende een bepaalde periode (bijvoorbeeld 99, 125 of zelfs 999 jaar), terwijl de grond in handen blijft van een freeholder (ook wel landlord of freeholder genoemd). Dit brengt vaak bijkomende kosten met zich mee, zoals servicekosten (service charges), erfpacht (ground rent) en administratiekosten.
📜 Het Probleem met Leasehold
Leasehold is al eeuwenlang een gangbare praktijk in Engeland en Wales (in Schotland komt het nauwelijks voor), maar de afgelopen decennia zijn er steeds meer klachten gekomen over misbruik door freeholders en vastgoedontwikkelaars. Enkele van de grootste problemen met leasehold zijn:
- Escalerende erfpacht: Sommige leaseholders ontdekten dat hun ground rent zich in korte tijd verdubbelde, waardoor hun woning minder verkoopbaar werd.
- Hoge servicekosten: Freeholders rekenen leaseholders vaak torenhoge kosten aan voor onderhoud, zonder transparantie of inspraak.
- Moeilijkheden bij verkoop: Kopers en hypotheekverstrekkers zijn terughoudend bij woningen met een korte resterende lease, waardoor het moeilijk wordt om de woning te verkopen of te herfinancieren.
- Duur om de lease te verlengen: Om een woning met een lease van minder dan 80 jaar waardevol te houden, moeten eigenaren hun lease verlengen – iets wat duizenden ponden kan kosten.
🚨 Regeringsmaatregelen: Een Einde aan Leasehold?
De Britse regering heeft in de afgelopen jaren diverse hervormingen doorgevoerd en nieuwe wetgeving in de maak om leasehold in zijn huidige vorm te beëindigen. Dit zijn de belangrijkste ontwikkelingen:
- Verbod op nieuwe leasehold-huizen
In 2019 werd bepaald dat nieuwe eengezinswoningen niet langer als leasehold verkocht mogen worden. Appartementen vallen hier echter niet onder, omdat ze vaak gedeelde voorzieningen hebben. - Verlengen van leasehold wordt makkelijker en goedkoper
In 2022 kondigde de regering een hervorming aan waarmee leaseholders hun lease eenvoudiger en goedkoper kunnen verlengen met een standaardperiode van 990 jaar. Hierdoor verdwijnt de onzekerheid over een aflopende lease. - Afschaffing van erfpachtbetalingen (‘ground rent’)
Sinds 30 juni 2022 mogen nieuwe leaseholdcontracten geen erfpacht meer bevatten. Bestaande leaseholders profiteren hier echter niet direct van. - Volledig afschaffen van leasehold
In 2024 heeft de Britse regering aangekondigd dat ze van plan zijn om leasehold volledig te hervormen of zelfs af te schaffen. Minister van Huisvesting Michael Gove noemde leasehold een “feodaal systeem” dat niet meer past in de moderne tijd.
🏢 Wat betekent dit voor de woningmarkt?
Als leasehold grotendeels wordt afgeschaft, zullen miljoenen Britten betere eigendomsrechten krijgen. Dit kan leiden tot:
✅ Meer zekerheid voor huiseigenaren: Geen onverwachte kosten of juridische obstakels bij het verkopen of erven van een woning.
✅ Stabilisatie van de huizenmarkt: Leasehold heeft in sommige gevallen de waarde van woningen gedrukt; een hervorming zou dit kunnen corrigeren.
✅ Minder macht voor grote vastgoedbedrijven: Veel leaseholds zijn in handen van investeerders die deze als winstmodel gebruiken.
🔮 Wat brengt de toekomst?
Het wetsvoorstel moet nog door het parlement worden goedgekeurd, en er is veel discussie over hoe ver de hervormingen moeten gaan. Grote vastgoedbedrijven proberen invloed uit te oefenen, terwijl leaseholders aandringen op een volledig einde aan het systeem.
Wat vaststaat, is dat Groot-Brittannië op een historisch keerpunt staat: de afschaffing van leasehold zou een van de grootste hervormingen in het vastgoedrecht in decennia kunnen zijn.
Bron : FD. Zie Huiseigenaar tweede klasse.