In de jaren negentig renoveerde ik mijn woning in de wijk Assendorp in Zwolle. Het was een prachtige woning uit het begin van de twintigste eeuw met een mooie, Jugendstil-achtige houten gevel. Een van de vorige bewoners had op de bovenverdieping drie slaapkamers gemaakt. Die heb ik allemaal verwijderd, maar niet voordat ik mezelf de cruciale vraag stelde: zijn deze muren dragend? Gelukkig kon ik al snel zien dat het dak rustte op een houten draagconstructie, waardoor ik met een gerust hart kon slopen.

Toch verbaast het me dat sommige mensen tijdens een renovatie per ongeluk een dragende muur verwijderen. Zelf ben ik geen echte klusser, en alles wat ik over renovatie weet, heb ik met bloed, zweet en tranen moeten leren. Maar één ding had ik al snel door: je kunt niet zomaar lukraak muren verwijderen zonder te weten welke functie ze hebben in de constructie van een huis.

Wat is een dragende muur?

Een dragende muur is een essentieel onderdeel van de constructie van een woning. Deze muren dragen niet alleen hun eigen gewicht, maar ook dat van de verdiepingen erboven en soms zelfs van het dak. Verwijder je een dragende muur zonder de juiste voorzorgsmaatregelen, dan kan dit ernstige gevolgen hebben, zoals verzakkingen, scheuren in de muren of in het ergste geval instortingsgevaar.

Hoe herken je een dragende muur als niet-deskundige?

Als je geen bouwkundige bent, is het toch mogelijk om met een aantal basisregels te bepalen of een muur dragend is:

🔸 Dikte van de muur – Dragende muren zijn meestal dikker dan niet-dragende muren. In oudere woningen zijn ze vaak van baksteen of beton en hebben ze een dikte van minimaal 20 cm. Dunne scheidingswanden (bijvoorbeeld van gips) zijn meestal niet dragend.

🔸 Positie in de woning – Muren die in het midden van de woning lopen of onder een balkenstructuur staan, zijn vaak dragend. Buitenmuren en muren die loodrecht onder een andere muur op een bovenverdieping staan, zijn ook verdacht.

🔸 Geluid bij kloppen – Tik met je knokkels tegen de muur. Klinkt het dof en massief, dan is de kans groot dat het een dragende muur is. Een hol geluid wijst eerder op een lichte tussenwand.

🔸 Plafond en vloerconstructie – Check of er balken of betonplaten op de muur rusten. Als dit het geval is, draagt de muur waarschijnlijk een deel van de constructie.

🔸 Bouwtekeningen – Als je twijfelt, kun je bij de gemeente of in je eigen archief de bouwtekeningen opvragen. Hierop staat aangegeven welke muren dragend zijn.

Wat te doen als je een dragende muur wilt verwijderen?

Wil je een dragende muur verwijderen, dan moet je zorgen voor een alternatieve ondersteuning, zoals een stalen balk (latei of ligger). Het is verstandig om hiervoor een constructeur of architect in te schakelen die berekent hoe de draagconstructie veilig blijft.

Conclusie

Een woning renoveren is een mooie, maar soms complexe klus. Het verwijderen van muren lijkt een eenvoudige manier om ruimte te creëren, maar als je niet goed oplet, kan het gevaarlijke gevolgen hebben. Zelfs als je geen ervaren klusser bent, kun je met bovenstaande tips al een goede inschatting maken. En bij twijfel? Altijd een expert raadplegen!