Een heldere analyse van een diepe woningschaarste die politieke stormen overleeft
🧱 Een crisis met lange adem
De Nederlandse huizencrisis is geen fenomeen van de laatste paar jaar. Al sinds het begin van de jaren 2010 loopt de woningbouw achter op de vraag. De oorzaken zijn bekend: bevolkingsgroei, vergrijzing, migratie, gezinsverdunning, en een trage bouwsector. De pandemie en de stikstofcrisis legden extra druk op een systeem dat al piepte en kraakte.
Voorafgaand aan het kabinet-Schoof (dat in 2024 aantrad), stond Nederland voor een immense opgave:
- Een tekort van ruim 400.000 woningen
- Huurprijzen die voor veel starters en middeninkomens ondenkbaar hoog zijn geworden
- Een koopmarkt waar huizen in veel regio’s gemiddeld meer dan 9 keer het modaal inkomen kosten
- Een groeiende groep dak- en thuislozen
- En een bouwsector die klem zat tussen stikstofnormen, procedures en personeelstekort
🏗️ Wat wilde het kabinet-Schoof veranderen?
Toen het kabinet aantrad onder leiding van Dick Schoof — een technocraat zonder uitgesproken partijpolitiek profiel — waren de verwachtingen gemengd. Hij stond aan het hoofd van een coalitie waarin PVV, VVD, NSC en BBB elkaar vasthielden in een soms ongemakkelijk pact.
De woningmarkt kreeg in de regeringsverklaring opvallend veel aandacht. Enkele kernpunten uit het coalitieakkoord:
✅ Bouw van 100.000 woningen per jaar, met focus op betaalbare huur en koop
✅ Versnelling van vergunningprocedures via crisis- en herstelwet-achtige maatregelen
✅ Aanpak van migratiedruk als manier om de woningvraag te beperken
✅ Ruimte voor woningcorporaties om meer sociale woningen te bouwen
✅ Woningbouw buiten de Randstad, inclusief nieuwe “groeikernen” in provincieplaatsen
✅ Beperking op opkoop door beleggers om starters meer kansen te geven
Op papier was het een ambitieuze en pragmatische aanpak — maar de uitvoering bleef moeizaam.
🧩 Wat is er wél van terechtgekomen?
De harde realiteit van bouwen in Nederland haalde ook dit kabinet snel in. Ondanks mooie plannen:
📉 De bouwproductie bleef steken rond de 70.000 woningen per jaar
🌱 Stikstof blijft een molensteen, waardoor veel projecten geen vergunning kregen
📜 Wetsvoorstellen kwamen traag door de Kamer, mede door interne verdeeldheid binnen de coalitie
🏗️ Corporaties wachtten op duidelijkheid over regelgeving, en hielden investeringen deels aan
🏘️ Particuliere projectontwikkelaars trokken zich terug door stijgende bouwkosten en onzeker beleid
📊 Instroom van migranten bleef hoog, wat extra druk op de woningvoorraad zette
Sommige gemeenten, zoals in Brabant en Overijssel, boekten wel degelijk voortgang met kleinschalige projecten. Maar een landelijke doorbraak bleef uit.
🔍 Hoe staan we er begin juni 2025 voor?
Nederland zit nog steeds diep in een woningnood. De cijfers liegen niet:
- Het woningtekort schommelt rond de 360.000 tot 390.000 woningen
- De koopprijzen zijn weer gestegen na een korte dip in 2023
- De huren in de vrije sector blijven stijgen, vooral in stedelijke gebieden
- Starters hebben nauwelijks toegang tot de koopmarkt zonder hulp van ouders
- In veel gemeenten loopt het aantal daklozen op
- Projectontwikkelaars melden minder nieuwbouwinitiatieven vanwege stikstof, rente en onzeker beleid
Bovendien is de val van het kabinet begin juni 2025 koren op de molen van stagnatie. De verkiezingsstrijd is begonnen en beleidsmakers zijn met andere dingen bezig dan woningbouw.
🗣️ Wie geeft wie de schuld?
In de nasleep van de kabinetsval wijzen partijen naar elkaar:
- De PVV beklaagt zich over “linkse rechters” en “klimaathysterie”
- De VVD verwijst naar geblokkeerde voorstellen door coalitiepartners
- NSC zegt dat “structurele hervormingen” niet van de grond kwamen
- De BBB legt de schuld bij het “technocratische Haagse moeras”
En ondertussen wachten bouwers, gemeenten, woningzoekenden — en gezinnen die klem zitten — op serieuze oplossingen.
🔮 Wat is er nodig om wél stappen te zetten?
Volgens experts is er geen wondermiddel, maar een mix van structurele maatregelen:
📌 Structurele vereenvoudiging van het ruimtelijk beleid
📌 Snellere en juridisch robuuste stikstofregels
📌 Landelijke regie en financiële steun aan gemeenten
📌 Meer macht voor woningcorporaties en minder voor beleggers
📌 Bouwen voor de vraag, niet voor winstmaximalisatie
En vooral: een stabiel kabinet dat vier jaar blijft zitten, ongeacht de samenstelling. Want bouwen is een kwestie van lange adem — en continuïteit is daarbij cruciaal.
💬 Tot slot
De huizencrisis in Nederland is niet ontstaan onder kabinet-Schoof en zal ook niet verdwijnen met zijn val. Maar politiek gekibbel, uitstel en symbolisch beleid helpen niemand verder. Wat ontbreekt is visie, durf en consistentie. Intussen blijft de woningnood een stille ramp die duizenden levens beïnvloedt — elke dag opnieuw.
💬 Heb je een specifieke vraag over het kopen van een woning in het buitenland? De informatie op deze website is algemeen, maar jouw situatie is uniek. Stuur gerust een e-mail naar info@affidata.nl – ik help je graag verder!