Je pensioen genieten in Portugal, met uitzicht op de Atlantische Oceaan, een glas vinho verde in de hand en de zekerheid dat je belastingzaken netjes geregeld zijn? Dat is voor veel Nederlandse gepensioneerden jarenlang een droomscenario geweest. Maar de tijden veranderen. Er wordt al jaren gesproken over een nieuw belastingverdrag tussen Nederland en Portugal – alleen: dat verdrag is er dus nog steeds niet. Wat betekent dat voor Nederlanders onder de Portugese zon?
📜 De mythe van het ‘nieuwe verdrag’
Het klinkt zo officieel: “het nieuwe belastingverdrag tussen Nederland en Portugal.” Verschillende websites en adviseurs wekten al de indruk dat het verdrag rond is. Maar wie dieper graaft, ontdekt al snel dat er nog helemaal geen handtekeningen zijn gezet. De onderhandelingen zijn in gang gezet, dat klopt – maar ze slepen zich voort.
Voorlopig geldt dus nog steeds het oude belastingverdrag uit 1999, met al zijn eigenaardigheden, mazen en verwarring. En juist die status quo maakt het spannend voor wie wil emigreren of al met pensioen is in Portugal.
💰 Pensioeninkomen tussen wal en schip
De grote vraag waar het allemaal om draait: wie mag belasting heffen over je pensioen? Nederland, waar je het pensioen hebt opgebouwd? Of Portugal, waar je nu woont en het geld besteedt?
In de huidige situatie is het antwoord: het hangt ervan af. Soms Nederland, soms Portugal, soms een beetje allebei – afhankelijk van je soort pensioen, je totale inkomen, en of je onder het vroegere belastingregime voor ‘niet-gewone’ inwoners valt (het zogeheten NHR-regime).
Dat leidt tot onduidelijkheid, onzekerheid en soms zelfs dubbele belasting. Niet bepaald de rust die je zoekt in de nazomer van je leven.
🧾 Wat zou een nieuw verdrag kunnen veranderen?
De grote verwachting is dat Nederland in een nieuw verdrag het recht opeist om belasting te heffen op álle pensioenen die uit Nederland afkomstig zijn – dus ook AOW en bedrijfspensioenen. Dat zou betekenen dat je voortaan in Nederland belasting betaalt, ook als je al jaren in de Algarve woont.
Voor sommige gepensioneerden is dat geen groot verschil. Maar voor anderen – vooral zij met hoge pensioeninkomens of wie gewend zijn aan lage Portugese tarieven – kan het netto maandinkomen flink dalen.
Zolang dat nieuwe verdrag er niet is, blijven we dus in een soort tussenfase: onzeker, maar ook vol mogelijkheden voor slimme planning.
🛠️ Wat kun je nú doen?
Je hoeft niet stil te zitten tot diplomaten hun handtekeningen zetten. Dit is hét moment om je financiële toekomst in Portugal onder de loep te nemen.
✔️ Maak een belasting-simulatie:
Wat betaal je nu in Portugal aan belasting? En wat zou je betalen als Nederland het belastingrecht krijgt? Zet de bedragen naast elkaar – dat geeft je meteen een gevoel van je ‘risicomarge’.
✔️ Overweeg spreiding van je inkomsten:
Kun je een deel van je pensioen uitstellen of juist vervroegd opnemen? Heb je nog een lijfrente die je anders kunt structureren? Kleine wijzigingen kunnen grote gevolgen hebben.
✔️ Bouw een buffer op:
Wie verstandig is, legt nu alvast een belastingpotje aan. Dan komt een eventueel nieuw verdrag later niet als financiële verrassing, maar als een administratieve formaliteit.
✔️ Houd contact met andere gepensioneerden:
In elke Portugese kustplaats is wel een Nederlands praatgroepje bij een café of padelclub. Zij weten vaak als eerste hoe de wind waait – en waar de storm aan de horizon verschijnt.
🏖️ Wat blijft er wél hetzelfde?
Wat er ook gebeurt: de zon blijft schijnen in Portugal. De levenskwaliteit, het ontspannen ritme, de verse vis op de markt en de charmante dorpjes in de heuvels – dat pakt niemand je af. Zelfs niet een eventueel nieuw belastingverdrag.
En laten we wel wezen: vergeleken met de kosten van levensonderhoud in Nederland, ben je in Portugal nog steeds spekkoper. Een privé-zorgverzekering kost er minder dan een week boodschappen in Amsterdam. En een glas wijn op het terras? Minder dan de parkeerkosten bij de Albert Heijn.
✈️ Terugkijken of vooruitzien?
Voor veel Nederlanders die al langer in Portugal wonen, roept het thema “belastingverdrag” vooral vermoeidheid op. Weer zo’n papieren tijger, weer zo’n ambtelijk proces waar je weinig grip op hebt. Maar juist nu is het zaak om de regie te houden – en je niet te laten verrassen.
Of je nu net verhuisd bent of al jaren je sinaasappels plukt in je eigen boomgaard: goed geïnformeerd zijn is het halve werk. Zo blijft Portugal niet alleen een warm land, maar ook een veilige thuishaven voor je pensioen.
📌 Tot slot
Er is géén nieuw belastingverdrag tussen Nederland en Portugal – nog niet. Maar dat betekent niet dat je achterover moet leunen. Want vroeg of laat komt dat verdrag er wél. En dan is het fijn als je kunt zeggen: ik was voorbereid.
Tot die tijd: laat de bureaucratie maar schuiven. Jij zit op het terras, in de zon, met een boek op schoot en een espresso binnen handbereik.
Het leven is te kort om je alleen maar druk te maken over belastingen. Maar lang genoeg om ze slim te plannen.
Voor wie de ontwikkelingen rond belastingverdragen en pensioenen in het buitenland op de voet wil volgen, is de website van de Vereniging Belangenbehartiging Nederlands Gepensioneerden in het Buitenland een aanrader: vbngb.eu
💬 Heb je een specifieke vraag over het kopen van een woning in het buitenland? De informatie op deze website is algemeen, maar jouw situatie is uniek. Stuur gerust een e-mail naar info@affidata.nl – ik help je graag verder!