Steeds meer Nederlandse gepensioneerden kiezen ervoor om hun pensioenjaren door te brengen in het buitenland. Of het nu gaat om de zonnige kust van Spanje, het platteland van Frankrijk of een ander aantrekkelijk land, er komt veel kijken bij emigreren als gepensioneerde. Eén van de belangrijkste fiscale en financiële onderwerpen waar men mee te maken krijgt, is het wereldinkomen. Maar wat houdt dit precies in en wat zijn de gevolgen voor belastingheffing, zorgverzekering en eventuele toeslagen? In dit artikel gaan we hier dieper op in.


Wat is wereldinkomen?

Wereldinkomen is het totaal van alle inkomsten die een persoon ontvangt, ongeacht het land waarin dit wordt verdiend. Dit kan bestaan uit:

AOW en aanvullend pensioen (bijvoorbeeld van een pensioenfonds of lijfrente)
Inkomsten uit werk (soms werken gepensioneerden nog parttime of als freelancer)
Huurinkomsten uit vastgoed in Nederland of elders
Dividend en beleggingen
Uitkeringen en sociale verzekeringen

Het begrip wereldinkomen speelt een grote rol bij de belastingaangifte, toeslagen en de verplichte zorgbijdrage. Dit geldt zowel voor Nederlanders die in Nederland wonen als voor degenen die in het buitenland verblijven.


Waarom is het wereldinkomen belangrijk?

1. Belastingheffing over pensioen en ander inkomen

Als je in het buitenland woont, betekent dit niet automatisch dat je geen belasting meer hoeft te betalen in Nederland. De Nederlandse Belastingdienst kijkt namelijk naar het wereldinkomen en bepaalt aan de hand van belastingverdragen met andere landen welk land over welk inkomen belasting mag heffen.

🔹 Belastingverdragen: Nederland heeft met veel landen verdragen gesloten om dubbele belasting te voorkomen. Vaak geldt dat belasting wordt geheven in het land waar je woont, maar soms mag Nederland over bepaalde pensioenuitkeringen alsnog belasting heffen.

🔹 Kwalificerende buitenlandse belastingplicht: Als je in een EU-land woont en minstens 90% van je inkomen uit Nederland komt, kun je ervoor kiezen om als kwalificerend buitenlands belastingplichtige aangifte te doen. Dit kan gunstig zijn, omdat je dan bepaalde aftrekposten mag gebruiken.

2. Zorgbijdrage en verdragsrechtelijke zorg

Nederlandse gepensioneerden die in het buitenland wonen, kunnen verplicht blijven om een zorgbijdrage te betalen aan Nederland. Dit hangt af van of je recht hebt op zorg via het Nederlandse zorgstelsel.

🔹 Verdragsgerechtigden: Als je een Nederlands pensioen ontvangt en in een land woont waarmee Nederland een zorgverdrag heeft (zoals Spanje of Frankrijk), dan betaal je een zorgbijdrage aan Nederland en krijg je zorg in je woonland vergoed via het CAK (Centraal Administratie Kantoor).

🔹 Berekening van de zorgbijdrage: De hoogte van de bijdrage hangt af van het wereldinkomen. De Belastingdienst gebruikt het formulier Opgaaf wereldinkomen om deze bijdrage vast te stellen.

🔹 Geen Nederlandse zorgverzekering meer: Zodra je permanent in het buitenland woont, mag je je Nederlandse zorgverzekering opzeggen. In plaats daarvan ben je vaak verzekerd via het zorgstelsel van je nieuwe woonland.

3. Toeslagen en het effect van wereldinkomen

Ook als je in het buitenland woont, kun je in sommige gevallen recht hebben op Nederlandse toeslagen, zoals zorgtoeslag of huurtoeslag.

🔹 Zorgtoeslag: Als je verdragsgerechtigd bent en een zorgbijdrage betaalt aan Nederland, kun je mogelijk zorgtoeslag aanvragen. De hoogte hiervan hangt af van het wereldinkomen.

🔹 Huurtoeslag: Woon je in Nederland en heb je huurtoeslag? Als je gaat emigreren en geen huur meer in Nederland betaalt, vervalt je recht hierop.

🔹 Kinderbijslag of kindgebonden budget: Als je in het buitenland woont en Nederlandse kinderbijslag ontvangt, kan dit worden aangepast afhankelijk van het woonland.


Hoe geef je het wereldinkomen op?

Het is verplicht om je wereldinkomen op te geven bij de Nederlandse Belastingdienst als je:

✔️ Een Nederlandse pensioenuitkering ontvangt
✔️ Recht hebt op zorg via het CAK
✔️ Kwalificerend buitenlands belastingplichtige bent

Stap-voor-stap aangifte doen

  1. Formulier Opgaaf Wereldinkomen:
    • Dit formulier wordt jaarlijks door de Belastingdienst verstrekt aan Nederlanders in het buitenland.
    • Je vult hierin al je inkomsten in, inclusief buitenlands inkomen.
  2. Aangifte inkomstenbelasting:
    • Als je nog belastingplichtig bent in Nederland, moet je elk jaar aangifte doen.
    • Gebruik hiervoor het M-formulier als je recent bent geëmigreerd of het C-formulier als je al langer in het buitenland woont.
  3. Controle van belastingverdragen:
    • Kijk goed in welk land je belasting moet betalen over je pensioen.
    • Nederland kan belasting heffen over AOW en aanvullende pensioenen, afhankelijk van de verdragsregels.

Veelgemaakte fouten bij wereldinkomen

Geen wereldinkomen opgeven – Dit kan leiden tot naheffingen of het mislopen van toeslagen.
Aannemen dat je in Nederland geen belasting meer hoeft te betalen – Afhankelijk van het pensioen en je woonland kan Nederland alsnog belasting heffen.
Zorgverzekering niet goed regelen – Vergeten de Nederlandse zorgverzekering op te zeggen of niet aanmelden bij het zorgsysteem van het nieuwe woonland.
Niet checken of je verdragsgerechtigd bent – Hierdoor kun je onterecht een zorgverzekering afsluiten of toeslagen mislopen.


Conclusie: wees goed voorbereid!

Voor Nederlandse gepensioneerden in het buitenland is het wereldinkomen een belangrijk begrip dat invloed heeft op belasting, zorgbijdragen en toeslagen. Het is essentieel om:

✔️ Je belastingplicht en mogelijke dubbele belasting goed te begrijpen
✔️ Zorgdragen voor de juiste zorgverzekering en eventuele zorgbijdragen
✔️ Het Opgaaf wereldinkomen formulier correct en tijdig in te vullen

Wil je emigreren als gepensioneerde? Laat je dan goed informeren over de fiscale en financiële gevolgen. Een belastingadviseur met ervaring in internationale belastingzaken kan helpen om de situatie optimaal in te richten. Zo geniet je zonder zorgen van je pensioenjaren in het buitenland! 🌍🇳🇱